ল’ৰালিৰ সময়ছোৱাক আমি সকলোৱে বুকুত কঢ়িয়াই ফুৰোঁ; সকলোৰে মনলৈ নিজানত এবাৰলৈ হ’লেও সেই মুহূৰ্তবোৰ ভাঁহি আহে। শৈশৱৰ লাজ লগা বা ভয় লগা মুহূৰ্ত এটিৰ স্মৃতিয়ে জীৱনৰ পৰৱৰ্তী সময়ত ওঁঠত হাঁহি বিৰিঙাই পুনৰ যেন ৰিঙিয়াই মাতে সেই সোণালী দিনবোৰলৈ।

নব্বৈ দশকৰ শেষৰ ফালৰ অত্যাধুনিক প্ৰযুক্তিবিহীন জীৱনবোৰো যেন অনন্য আছিল। সোণগুটি ধাননিৰ আঁৰৰ লুকা-ভাকুবোৰ, নামঘৰৰ ডবাৰ শব্দ শুনাৰ লগে লগে একেস্বৰতে প্ৰত্যেকৰ ঘৰৰপৰা ভাঁহি অহা প্ৰাৰ্থনাৰ সুৰত গোটেই অঞ্চলটো যেন স্তব্ধ হৈ ৰৈছিল। চিঞৰি চিঞৰি পাঠ আওৰাবলৈ ধৰা কণ্ঠবোৰ যেন অঘোষিত প্ৰতিযোগিতাত নামিছিল। তাৰ মাজতে পাঠ মুখস্থ ল’বলৈ বহা কোনোবা ধনটিৰ পিঠিত চিটিপনিৰ কোব পৰিছিল।

বাঁহৰ খুটাত ওলমি থকা এণ্টেনাডাল পকাই পকাই ক’লা-বগা টিভিত অনুষ্ঠান উপভোগ কৰাৰ আনন্দও সুকীয়া আছিল। তাহানিৰ শক্তিমানৰ ঠাই আজিকালি হাই-ডেফিনিছনযুক্ত বেৰত ওলমি থকা টিভিৰ চোটা ভীমে ল’লে। পৰীক্ষাৰ আনন্দ, বছৰেকীয়া পৰীক্ষাৰ অন্তত লাভ কৰা সকাহ, গৰম বন্ধৰ উৎসাহবোৰ শেহতীয়াকৈ কভিদ মহামাৰীয়ে যেন কাঢ়ি নিলে। পঢ়াশালিৰ ব্লেক বোৰ্ডৰ ঠায়ো মোবাইল-লেপটপৰ ডিজিটেল স্ক্ৰীণখনে অধিকাৰ কৰিলে। গৰমৰ দিনত গছৰ তলত মলয়াৰ বা লৈ নেওতা মাতি থকা বিদ্যাৰ্থীৰ দলটি ক’ৰবাত যেন হেৰাই গ’ল।

শৈশৱৰ স্মৃতিৰ টোপোলাৰ ভৰ সকলোৰে বাবে বেলেগ। কোনোবাই তৰা ভৰা জোনাকৰ চোতালত ককাদেউতাক বা আইতাকৰ মুখেৰে সাধু শুনাৰ এখনি ছবি সামৰিছে, কোনোৱে হিলদ’ল ভাঙি গাঁৱৰ একমাত্ৰ টিভি থকা মানুহঘৰলৈ ৰামায়ণ চাবলৈ দৌৰ মৰাৰ ৰসিক ছবিখন কঢ়িয়াই ফুৰিছে। অ’পেন টি বাইস্কোপৰ দীঘলীয়া শাৰীটোৱেও হাত বাউল দি কাৰোবাক যেন আজিও মাতিছে। অথচ, সকলোৰে বাবে শৈশৱ একেই, আলফুলীয়া। হাজাৰ সংঘাত থাকিলেও সকলোৰে শৈশৱত এচেৰেঙা ভাল স্মৃতি থাকে। শৈশৱ সকলোৰে বাবে বিশেষ। কাৰোবাৰ ৰামায়ণৰ স্মৃতিতকৈ চোটা ভীমৰ অনুভৱখিনি পৃথক হ’ব নোৱাৰে। সকলোৰে অনন্য মাদকতা আছে।

কভিদ মহামাৰীয়ে প্ৰায় সকলোৰে জীৱন সলনি কৰি পেলালে। কভিদৰ কৰাল গ্ৰাসত এটা প্ৰজন্মৰ শৈশৱৰ ধাৰণাও সলনি হৈ পৰিল। লগৰীয়াৰ সৈতে খেলা-ধূলা কৰাৰ সময়ছোৱাত কেৱল ইলেক্ট্ৰনিক গেজেটৰ সৈতে চাৰি দুৱাৰৰ ভিতৰতে তেওঁলোকৰ শৈশৱ আবদ্ধ হৈ পৰিল। এই পৰিস্থিতিত একাকীত্বৰ মাজেৰে শিশুসকলৰ শৈশৱৰ অতিবাহিত হ’বলৈ ধৰিছে। হয়তো তেওঁলোক এই প্ৰক্ৰিয়াত ক্ৰমাৎ অভ্যস্ত হ’বলৈ ধৰিছে আৰু শৈশৱটোও এনেকৈয়েই সামৰিছে।

যান্ত্ৰিক হৈ পৰা এই শৈশৱ পুনৰ সহজ হৈ পৰক। লগৰীয়া সংগত সকলোৰে শৈশৱ উমাল হওক। লৰা-ঢপৰা, চিঞৰ-বাখৰ, আনন্দৰ-কিৰিলিত চৌপাশ উপচি পৰক। কভিদ মহামাৰীৰ সোনকালেই নিপাত গৈ সুন্দৰ সময়বোৰ পুনৰ ঘূৰি আহি ঘৰৰ ভিতৰত আবদ্ধ প্ৰজন্মৰ জীৱনটো ৰঙেৰে উপচাই তোলক।

কভিদ মহামাৰীয়ে পিষ্ট কৰা শ্বাসৰুদ্ধ সময়চোৱাত শৈশৱৰ পথাৰত স্মৃতি বুটলি পুনৰ এবাৰ সকলোকে জীয়াই তোলাৰ উদ্দেশ্য আগত ৰাখিয়েই এই সংখ্যাৰ সাহিত্য ডট অৰ্গৰ বিষয়বস্তু “শৈশৱ বা ল’ৰালিকাল” ৰখা হৈছিল। কাৰোবাৰ মন যদি এবাৰলৈ হ’লেও এই সংখ্যাৰ দ্বাৰা সজীৱ হৈ উঠে তেন্তে আমাৰ উদ্দেশ্য সাৰ্থক হ’ব। ভাল দিনবোৰ পুনৰ ঘূৰি অহাৰ কামনা কৰিলোঁ।

কৃতজ্ঞতা আৰু প্ৰণিপাতেৰে-

শিৱানী বৰা,
সম্পাদক, সাহিত্য ডট অৰ্গ।
মাঘ মাহ, ষষ্ঠ সংখ্যা, একাদশ বছৰ।