একৱিংশ খণ্ড : বিপ্ৰপুত্ৰ আনয়ন
৷৷একৱিংশ খণ্ড৷৷
৷৷বিপ্ৰপুত্ৰ আনয়ন৷৷
৷৷প্ৰথম কীৰ্ত্তন৷৷
ঘোষা৷৷
মন বোল ৰাম শ্ৰীৰাম জয় জয় ৰাম৷৷১২৭৷৷
পদ৷৷
শুকমুনি বদতি শুনিয়ো পৰীক্ষিত৷
এক দিনা যেন ভৈল দ্বাৰকাপুৰীত৷৷
এক বিপ্ৰপত্নীৰ উপজি পুত্ৰ গুটি৷
ভূমিক চুইলেক মাত্ৰ প্ৰাণ গৈল ছুটি৷৷১৫২৭৷৷
মৃতক পুত্ৰক বিপ্ৰে কোলে তুলি লই৷
কান্দিল অনেক ৰাজদুৱাৰত থই৷৷
ৰাজাকো ভৰ্ৎসন্ত আতি কৰি অহঙ্কাৰ৷
ইটো দুষ্ট দুৰ্জ্জন ক্ষত্ৰিয় কুলাঙ্গাৰ৷৷১৫২৮৷৷
কোথেৰ পাপীষ্ঠ ব্ৰহ্মদ্বেষী মন্দকৰ্ম্ম৷
শঠবুদ্ধি কৰৈ ইটো অনেক অধৰ্ম্ম৷৷
পৰম লুভীয়া ৰাজা জগতকে মোষে৷
মৰিল তনয় মোৰ ইহাৰেসে দোষে৷৷১৫২৯৷৷
এহি বুলি গৈল দ্বিজ গৃহক উলটি৷
এহিমতে উপজি মৰিল আৰগুটি৷৷
তাকো নিয়া পেহ্লাইলন্ত ৰাজাৰ দুৱাৰে৷
পূৰ্ব্বৱতে নিন্দিলন্ত বচন প্ৰহাৰে৷৷১৫৩০৷৷
এহিমতে বিপ্ৰৰ মৰিল পুত্ৰ নৱ৷
ভৰ্ৎসন্ত ব্ৰাহ্মণে দুৱাৰত পেহ্লাই শৱ৷৷
আছন্ত অৰ্জ্জুন বসি কেশৱৰ কাছে৷
হেন শুনি ব্ৰাহ্মণক মাতিলন্ত পাছে৷৷১৫৩১৷৷
কি কাৰণে পুত্ৰ শোকে কান্দা দ্বিজবৰ৷
তোহ্মাৰ ৰাজ্যত তেৱে নাহি ধনুৰ্দ্ধৰ৷৷
যাহাৰ ৰাজ্যত শোকে কান্দে দ্বিজগণ৷
নুহিকে ক্ষত্ৰিয় সিটো নটৰ লক্ষণ৷৷১৫৩২৷৷
বুজিয়োক বিপ্ৰ আৱে মোৰ কেনে কক্ষা৷
তোহ্মাৰ পুত্ৰক মই কৰিবোহো ৰক্ষা৷৷
ৰাখিবে নোৱাৰো যেৱে শুনা মহাভাগ৷
অগনিত প্ৰৱেশি কৰিবো তনুত্যাগ৷৷১৫৩৩৷৷
শুনি বিপ্ৰে অৰ্জ্জুনক বুলিলা বচন৷
যাক ৰাখিবাক নোৱাৰিলা নাৰায়ণ৷৷
ৰাম কামদেৱ অনিৰুদ্ধে নাটৈ যাক৷
তাত যত্ন কৰা ইটো মিছা গৰ্ব্ববাক৷৷১৫৩৪৷৷
অৰ্জ্জুনে বোলন্ত মই নোহো হলায়ূধ৷
নোহো বাসুদেৱ কামদেৱ অনিৰুদ্ধ৷৷
আমাৰ অৰ্জ্জুন নাম দশোদিশে জানে৷
গাণ্ডীৱ ধনুক মোৰ জগতে বখানে৷৷১৫৩৫৷৷
শঙ্কৰকো তুষি আছো মোৰ পৰাক্রমে৷
যদি কোপে আটোপে আসন্ত সাজি যমে৷৷
তাঙ্কো জিনি তোহ্মাৰ পুত্ৰক দিবো আনি৷
গৈলন্ত সঞ্জাত দ্বিজে শুনি হেন বাণী৷৷১৫৩৬৷৷
অৰ্জ্জুনৰ বচনত হুয়া ভয়হীন৷
প্ৰীত হুয়া গৃহত আছন্ত কতো দিন৷৷
প্ৰসৱৰ কাল আসি মিলিল দুনাই৷
ত্ৰাহি ধনঞ্জয় বুলি ব্ৰাহ্মণে চেঞ্চাই৷৷১৫৩৭৷৷
৷৷দ্বিতীয় কীৰ্ত্তন৷৷
ঘোষা৷৷
ৰাখা কি দয়াময় মোক যদুৰায়৷
তোহ্মাত ভকতি বিনা বৃথা আয়ু যায়৷৷১২৮৷৷
পদ৷৷
শুনি পাৰ্থে আথেবেথে গৈল দঢ় হুই৷
কৰিলন্ত আচান্ত পৱিত্ৰ জল ছুই৷৷
ইষ্টদেৱ শঙ্কৰক নমিলা অৰ্জ্জুন৷
দিব্য অস্ত্ৰ স্মৰি গাণ্ডীৱত দিলা গুণ৷৷১৫৩৮৷৷
টঙ্কাৰিয়া দিব্য অস্ত্ৰচয়ক ঝাকিলা৷
অধো উৰ্দ্ধে সিটো সূতিগৃহক ঢাকিলা৷৷
নাথাকিল সন্ধি চাইলা আঞ্জৰ পাঞ্জৰ৷
গৃহক ঢাকিয়া শৰে সাজিলা পিঞ্জৰ৷৷১৫৩৯৷৷
সেহি বেলা উপজিল বিপ্ৰৰ কুমাৰ৷
পৃথিৱীত পৰিয়া কান্দিলা বাৰম্বাৰ৷৷
তেখনে অদৃশ্য ভৈল শৰীৰ সহিতে৷
নাকলিলা কেৱে তাক আগতে তহিতে৷৷১৫৪০৷৷
দেখি পাছে বিপ্ৰে পুত্ৰশোকৰ ঝমক৷
কেশৱৰ আগত ভৰ্ৎসিলা অৰ্জ্জুনক৷৷
মই কেন মূঢ় দেখিয়োক সৰ্ব্বজনে৷
কৰিলো সঞ্জাত নপুংসকৰ বচনে৷৷১৫৪১৷৷
সবংশে কেশৱে নোৱাৰিলে ৰাখিবাক৷
আৰ কোনে পৰিত্ৰাণ কৰিৱে আহ্মাক৷
বিধিৰ বিপাকে যিটো দৈৱে ভৈল নাশ৷
কিনো মূৰ্খ তই তাক ৰাখিবাক চাস৷৷১৫৪২৷৷
ধিক ধনঞ্জয় ধিক গাণ্ডীৱ তোহ্মাৰ৷
মিছা কাৰ্য্যে কিসক কৰিলি অঙ্গীকাৰ৷৷
বিকৰ্থনা অনেক কৰিল দ্বিজবৰ৷
শুনি নসহিল অৰ্জ্জুনৰ কলেৱৰ৷৷১৫৪৩৷৷
ধনু তুলি ধৰি পাছে মহা বিদ্যা কৰি৷
তেখনে আণ্টাইল গৈয়া যমৰ নগৰী৷৷
পাতপাত কৰি বিচাৰিলা মহাভাগ৷
বিপ্ৰৰ পুত্ৰক তৈতো নপাইলেক লাগ৷৷১৫৪৪৷৷
ইন্দ্ৰৰ নগৰে গৈয়া বিচাৰিলা পশি৷
তৈতো বিপ্ৰপুত্ৰক নপাইলা মহাযশী৷৷
অগনি বৰুণ বায়ু চন্দ্ৰ নিঋতিৰ৷
সৱাৰো থানক বিচাৰিলা মহাবীৰ৷৷১৫৪৫৷৷
বিতবিত কৰিলন্ত সাতো পাতালক৷
তৈতো খুজি নপাইলন্ত বিপ্ৰৰ পুত্ৰক৷৷
একোস্থানে বিচাৰিবে নথাকিল ঠাই৷
উলটিয়া দ্বাৰকাক আসিলা দুনাই৷৷১৫৪৬৷৷
ভ্ৰষ্ট ভৈল অঙ্গীকাৰ জানিয়া নিশ্চয়৷
অগনিত জাম্প দিবে যান্ত ধনঞ্জয়৷৷
হেন দেখি সখিক ধৰিলা হৰি আসি৷
মৰিবাক নিদিয়া বুলিলা পাছে হাসি৷৷১৫৪৭৷৷
দেখাইবো দ্বিজৰ সৱে পুত্ৰক তোহ্মাক৷
নকৰিয়ো ঝাস সখি ৰাখা আপুনাক৷৷
তোহ্মাৰ বিপুল কীৰ্ত্তি থাকিবে লোকত৷
মোহোৰ বচনে নকৰিবা প্ৰাণ হত৷৷১৫৪৮৷৷
কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে কহে শঙ্কৰে সম্প্ৰতি৷
হৰিনাম বিনে আৰ নাহি কাৰো গতি৷৷
বেদৰ প্ৰমাণ বাণী জানি সৰ্ব্বজন৷
বোলা হৰি হৰি কৰি অনেক যতন৷৷১৫৪৯৷৷
৷৷তৃতীয় কীৰ্ত্তন৷৷
ঘোষা৷৷
শ্ৰীৰাম মাধৱ ৰাঘৱ ৰঘুপতি৷৷১২৯৷৷
পদ৷৷
অৰ্জ্জুনক বুলি হেন বাণী৷
দিব্য ৰথে চড়ি চক্রপাণি৷৷
ধৰিল উত্তৰ দিশৰ পথ৷
অৰ্জ্জুনে ডাকন্তে যান্ত ৰথ৷৷১৫৫০৷৷
সাতোখান পৃথিৱী এড়াইল৷
গৈয়া সাতো সাগৰ চড়াইল৷৷
ধৰি মহা মনোজৱ১৬৪ গতি৷
ভৈলা লোকালোকৰ সিভিতি৷৷১৫৫১৷৷
প্ৰৱেশিলা ঘোৰ অন্ধকাৰে৷
ঘোৰা আৰ যাইবাক নপাৰে৷৷
হেন দেখি যোগেশ্বৰ হৰি৷
আগক হানিলা চক্র ধৰি৷৷১৫৫২৷৷
মহাৰশ্মিপুঞ্জে পোসৰাই৷
আগত আন্ধাৰ ফাৰি যায়৷৷
যেন ৰাঘৱৰ শৰজাক৷
বিদাৰয় ৰাক্ষস সেনাক৷৷১৫৫৩৷৷
হাজাৰেক সূৰ্য্য যেন জ্বলৈ৷
তাহাৰ পাচত ঘোৰা চলৈ৷৷
ঘোৰ তম তৰিয়া সত্বৰে৷
জ্যোতিপুঞ্জ পাইলা তাত পৰে৷৷১৫৫৪৷৷
ৰশ্মি লাগি চক্ষু ফুটে দেখি৷
মুদিলা অৰ্জ্জুনে দুয়ো আখি৷৷
তাক এড়ি জল পাইলা গই৷
ঘোৰ ঊৰ্ম্মি বায়ু উথলয়৷৷১৫৫৫৷৷
পাছে ধনঞ্জয় যদুৰাজে৷
প্ৰৱেশিলা সেহি জলমাজে৷৷
দুয়ো গৈয়া দেখিলা প্ৰত্যেক৷
স্ফটিকৰ স্তম্ভ হাজাৰেক৷৷১৫৫৬৷৷
দিৱ্যগৃহ প্ৰকাশন্তে আছে৷
পশিলা ভিতৰ তাৰ পাছে৷৷
অনন্তক গৈয়া ভৈলা ভেট৷
তুলি আছে হাজাৰেক ফেঁট৷৷১৫৫৭৷৷
ফণামণি কৰৈ তিৰিমিৰি৷
প্ৰকাশন্ত যেন শুক্ল গিৰি৷৷
তান শৰীৰত সুখাসনে৷
প্ৰকাশন্ত বসি নাৰায়ণে৷৷১৫৫৮৷৷
সুন্দৰ শৰীৰ মেঘ শ্যাম৷
পীতবস্ত্ৰে আতি অনুপাম৷৷
প্ৰসন্ন বদন মনোহৰ৷
আয়ত লোচন ৰুচিকৰ৷৷১৫৫৯৷৷
শিৰত কিৰীটি ৰত্নময়৷
তাৰ ৰশ্মি শোভৈ কেশচয়৷৷
জ্বলৈ গণ্ড মকৰ কুণ্ডলে৷
প্ৰকাশৈ শ্ৰীবৎস বক্ষস্থলে৷৷১৫৬০৷৷
কণ্ঠত কৌস্তুভ নৱ সূৰ্য্য৷
প্ৰলম্ব বৰ্ত্তুল অষ্টভুজ৷৷
কেয়ূৰ কঙ্কণে সুশোভিত৷
বনমালা আপাদলম্বিত৷৷১৫৬১৷৷
পদ দুই পঙ্কজৰ কান্তি৷
পাসি ভৈল আঙ্গুলিৰ পান্তি৷
জ্বলে আতি নখচন্দ্ৰচয়৷
ভকতৰ প্ৰকাশে হৃদয়৷৷১৫৬২৷৷
সুনন্দ প্ৰমুখ্যে পাৰিষদে৷
চৌপাশে উপাসে নিশবদে৷৷
চক্র আদি অস্ত্ৰে মূৰ্ত্তি ধৰি৷
সেৱা কৰে বিষ্ণুক আৱৰি৷৷১৫৬৩৷৷
পুষ্টি আদি ঋদ্ধি দিব্য কাছে৷
মাধৱক আৰাধন্তে আছে৷৷
ভণিল শঙ্কৰে কৃষ্ণপদে৷
হৰি হৰি বোলা সভাসদে৷৷১৫৬৪৷৷
৷৷চতুৰ্থ কীৰ্ত্তন৷৷
ঘোষা৷৷
ৰাম বোল ৰাম বোল লোকাই৷
ৰামনাম বিনা বান্ধৱ নাই৷৷১৩০৷৷
পদ৷৷
অদ্ভূত ৰূপ দেখি ধনঞ্জয়৷
কম্পিল শৰীৰ ভৈলা বিস্ময়৷৷
আত্মাক কৃষ্ণে দৰশন পাই৷
পড়ি প্ৰণামিলা মাথা দৱাঁই৷৷১৫৬৫৷৷
অৰ্জ্জুনো দণ্ডৱতে পড়ি আগে৷
নমিলা গৈয়া আতি অনুৰাগে৷৷
বিষ্ণুৰ পৰম মহিমা দেখি৷
কৰিলা কৰযোৰ দুয়ো সখি৷৷১৫৬৬৷৷
দেখিয়া পাছে দুইকো চক্রপাণি৷
হাসিয়া হেন বুলিলন্ত বাণী৷৷
তোমৰা নৰ নাৰায়ণ দুই৷
ভৈলা অৱতাৰ মনুষ্য হুই৷৷১৫৬৭৷৷
ধৰ্ম্মক দ্বিজক ৰাখিবে লাগি৷
ব্ৰহ্মাদেৱে দুইকো নিলন্ত মাগি৷৷
পৃথিৱীৰ সৱে ভাৰ সংহৰি৷
আসা মোৰ ঠাইক সত্বৰ কৰি৷৷১৫৬৮৷৷
তোমৰা দুইক দেখিৱাক মন৷
আনিলো সৱে দ্বিজপুত্ৰগণ৷৷
ভৈলো দেখাদেখি এ চিৰকালে৷
পৃথিৱীক এড়ি আসা সকালে৷৷১৫৬৯৷৷
যদি পূৰ্ণকাম দুয়ো তোমৰা৷
সৃষ্টিৰ অৰ্থে আসি তপ কৰা৷৷
হাসিয়া এহি বুলি চক্রপাণি৷
ব্ৰাহ্মণৰ দশ ছৱাল আনি৷৷১৫৭০৷৷
দিলন্ত কৃষ্ণ অৰ্জ্জুনৰ হাতে৷
নমিলা পাছে দুয়ো প্ৰণিপাতে৷৷
তোহ্মাৰ আজ্ঞাক পালিবো স্বামী৷
থাকিয়ো গৃহক লড়িলো আমি৷৷১৫৭১৷৷
এহি বুলি কৃষ্ণ অৰ্জ্জুন দুই৷
উঠিলা ৰথত আনন্দ হুই৷৷
ব্ৰাহ্মণৰ সৱে পুত্ৰক লৈলা৷
পুৰণি পথে দ্বাৰকাক গৈলা৷৷১৫৭২৷৷
পাছে ধনঞ্জয় প্ৰতিজ্ঞা পালি৷
দিলন্ত দ্বিজৰ দশো ছৱালি৷৷
মৰা পুত্ৰগণ পায়া ব্ৰাহ্মণে৷
পৰম আনন্দ মিলিল মনে৷৷১৫৭৩৷৷
সভাৰ্য্যে ওলায়া যেন নাচন্ত৷
অৰ্জ্জুন ধন্য বুলি বখানন্ত৷৷
কৃষ্ণৰ প্ৰসাদে বীৰ বিজয়৷
এড়াইল দাৰুণ মৰণ ভয়৷৷১৫৭৪৷৷
বিষ্ণুৰ তেজ দেখি ধনঞ্জয়৷
ভৈলন্ত মনত আতি বিস্ময়৷৷
পৌৰুষ পুৰুষৰ কিছু নুই৷
কৃষ্ণৰ প্ৰসাদে সমস্ত হুই৷৷১৫৭৫৷৷
এহি বুলি বীৰে দঢ়ায়া মতি৷
একান্তে কৰিলা হৰি ভকতি৷৷
এহিমতে হৰি জগতগুৰু৷
সম্যকে ভকতৰ কল্পতৰু৷৷১৫৭৬৷৷
দুৰ্জ্জন জনৰ চিন্তিয়া মাৰ৷
লীলায়ে হৰিলা ভূমিৰ ভাৰ৷৷
কৃষ্ণৰ কিঙ্কৰে শঙ্কৰে ভণে৷
কৰিয়ো কীৰ্ত্তন সমস্ত জনে৷৷১৫৭৭৷৷
আতপৰে ধৰ্ম্ম নাহিকে আন৷
ব্যাসৰ বচন বেদ প্ৰমাণ৷৷
হেন জানি সুখে গৃহতে থাকি৷
হৰি হৰি বোলা সমাজে ঢাকি৷৷১৫৭৮৷৷
৷৷বিপ্ৰপুত্ৰ-আনয়ন সমাপ্ত৷৷২১৷৷