এমুঠি পদ্য (তপন বৰুৱা)
ন্দ, ণ্ড–ৰ ধেমালি
বান্দৰ ককা ফান্দত পৰিল
সান্দহ কৰি চুৰ,
সুন্দৰ বনত বন্দৰেই নাই
লণ্ডনলৈ দূৰ৷
দণ্ডধৰৰ মণ্ড কপাল
চন্দ মিলা নাই,
ভণ্ড এটাৰ গণ্ডগোলত
পণ্ড সকলো হাঁয়৷
চন্দা মাছৰ কন্দা-কটাত
খন্দা নহ’ল খাল,
খুন্দা তামোল সোন্দা কলক
নিন্দা নকৰাই ভাল৷
কুণ্ডত কটা সুন্দৰ ফেঁচা
ধোন্দত হেনো নাই,
গুণ্ডা এটাই বোন্দাৰ পিনে
পেন্দোৰাকৈ চায়৷
চান্দমামাৰ কাণ্ড দেখি
আনন্দ আমাৰ,
আন্দামানত আন্দাজ মতে
ভেণ্ডিত দিয়ে সাৰ৷
মন্দিৰ এটাৰ পণ্ডিত জনক
বন্দীশালত থৈ,
পাণ্ডা এজনে চান্দা তুলিলে
জণ্ডিছ বুলি কৈ৷
খণ্ড খণ্ড লণ্ড ভণ্ড
দ্বন্দ সমাস কি?
দণ্ডিৰামৰ দাণ্ডিযাত্ৰা
ঠাণ্ডা পানীকে পি৷
শঠা মিতিৰ
মলুৱা আছিল গছৰ ডালত
চোবাই পকা কল,
শিয়াল বুঢ়াও গৈ পালেগৈ
তেনেতে গছৰ তল৷
শিয়ালক দেখি মলুৱাই বোলে
আছেনে বান্ধৈ ভালে?
বহুদিন চোন দেখা পোৱা নাই
আপোনাক এইফালে৷
শিয়ালে বোলে ভাল কি বুলিম
বুকুৰ বান্ধৈ মোৰ,
আমাৰ দুখৰ প্ৰধান কাৰণ
কেৱল কুকুৰবোৰ৷
চিকাৰ বিচাৰি যাওঁতে সিদিনা
এজাকে আগুৰি ধৰি,
অকলশৰীয়া পাই আমুকাক
পেলালে ঘূণীয়া কৰি৷
এজুমৰ স’তে যুঁজিবলে’ মোৰ
গাতনো কিমান জোৰ?
বখলা বখল কৰিলে সিহঁতে
নিমজ দেহাটি মোৰ৷
দুটামানে মোক ঠেঙত কামুৰি
বগৰাই দিলে খালত,
চালনীতকৈও বেছি ফুটা হ’ল
আমুকাৰ গাৰ ছালত৷
অন্যায় যুঁজত জিকিল সিহঁত
আৰু হ’ল ঘৰমুৱা,
চুঁচৰি বাগৰি ঘৰ পালোগৈ
মই পিছদিনা পুৱা৷
দেহৰ শকতি নাইকীয়া হ’ল
কৰিবলৈ লৰচৰ,
বিষত গোটেই দেহা জৰ্জৰিত
আৰু তমোময় জ্বৰ৷
নেজেডালো মোৰ চিঙিলে সিহঁতে
সেয়ে হ’লো মই খঁৰা,
শত্ৰুৱে হাঁহিব বুলিহে ওলোৱা
নাছিলো গাঁতৰ পৰা৷
এতিয়া আহিলো মাথোঁ আপোনাক
বতৰাটি দিওঁ বুলি,
বিশ্বাস যদিহে নকৰে আপুনি
দেখুৱাওঁ চোলাটি খুলি৷
মলুৱাই বোলে নালাগে বান্ধৈ
দেখিলে লাগিব দুখ,
মনতে ভাবিলে ইয়াতকৈ আৰু
আছে কি পৰম সুখ?
কি আৰু কোনে?
ভল্ভলীয়া ভকৌ ককাৰ
গল্গলীয়া মাত,
সল্সলীয়াকৈ ইংৰাজী কয়
যদিও সৰিল দাঁত৷
হল্হলীয়া কলীয়া পেহাৰ
চল্চলীয়া চকু,
মল্মলীয়া পিঠাৰ গোন্ধত
আমিবোৰে সেপ ঢুকো৷
চপ্চপীয়া পানী পথাৰত
থপ্থপীয়া বোকা,
দপ্দপীয়া জুই জুহালত
ককাই খাইছে হোকা৷
ভক্ভকীয়া দুপৰৰ ৰ’দ
ধক্ধকীয়া ধুতি,
চক্চকীয়া দাঁত দুপাৰি
যেন ডালিমৰ গুটি৷
পেৰ্পেৰীয়া বাট পথ আজি
ফেৰ্ফেৰীয়া বা
ভেৰ্ভেৰীয়া বোকা পথাৰত
ভূঁই ৰুবলৈ যা৷
গুপ্গুপীয়া গেলা গৰমত
টুপ্টুপীয়া ঘামি,
সোপ্সোপাই সান্দহ কৰাই
দেখিলেই আহে হামি৷
খৰ্খৰীয়া শুকান মাছৰ
চৰ্চৰীয়া ভজা,
ফৰ্ফৰীয়া শুকান মাটিত
আঁঠু ল’বলৈ মজা৷
খেচ্খেচীয়া খেতেক পেহাৰ
ভেচ্ভেচীয়া মুখ,
মেচ্মেচীয়া ক’লা বাবেই
মেকুৰী মাহীৰ দুখ৷
লিক্লিকীয়া লোৰ শলাডাল
টিক্টিকীয়া জোঙা,
চিক্চিকীয়া চিকা ৰূপগাল
এতিয়াই গৈ ভঙা৷
ফুচ্ফুচীয়া মেলত এয়া
খুচ্খুচীয়া কথা,
মৰ্কুচীয়াই কিনো নাও বায়
নাই তাৰ গুৰি ব’ঠা৷
গোমৰ বুদ্ধি
শুনিছানে বাপ এটা গোম সাপ
টান নৰিয়াত পৰি,
ওলাবলৈ বাজ কৰা হ’ল লাজ
খাবলৈ ভেকোলা ধৰি৷
নাই ভৰি হাত শকতিও গাত
ভেকোলা কিদৰে ধৰে?
গাঁততে সোমাই মনটো গোমাই
বপুৰা বেজাৰ কৰে৷
খাবলৈ নাপাই তাৰ গতি নাই
জীৱহে যাবলে’ বাকী,
যেয়ে দেখা পায় কৰে হাঁয় হাঁয়
দিয়া নাই মই ফাঁকি৷
পেটৰ ভোকত নাই তাৰ তত্
দেহা হাড় ছাল সাৰ,
মৰণ পৰত হঠাতে মূৰত
বুধিটো খেলালে তাৰ৷
গাঁতটোও তাৰ অতি চমত্কাৰ
আছে কেবাটাও বাট,
যেনি মন যায় ওলাই সোমাই
ফুৰাটো সহজ তাত৷
দেখি বুজি পালো গোমসাপ ডালো
দীঘলে নহ’ব কম,
খাই ৰ’লে পাক দেখা পালে তাক
আমাৰ চুটিব দম৷
কেবাটাও বাট থকা বাবে তাত
এটাই সুবিধা হ’ল,
এফালেদি সি নেজডাল নি
ধীৰেৰে লৰাই ৰ’ল৷
আন এফালেদি মুখখন সি
উলিয়াই ৰ’ল চাই,
ক’ৰবাৰ পৰা সি খাব পৰা
কিবা আহিছেনে নাই?
দেখি নেজ লৰা ক’ৰবাৰ পৰা
আহিল শালিকী বাই,
কেঁচু বুলি তাই চালে খুটিয়াই
আগ্ৰহেৰে হাঁয় হাঁয়৷
গোমসাপ ডালে যেই খোঁট খালে
চালে চিধা মূৰ দাঙি,
হ’ল কি ঘটনা সকলোৱে জানা
মই কিয় ক’ম ভাঙি?
তপন বৰুৱা, বালিজান, শোণিতপুৰ
(বিশেষ ধন্যবাদ : জ্ঞান জ্যোতি হাজৰিকা)
তপন মামাৰ পদ্য পঢ়ি ভাল লাগিল দেই!