মেডুচাৰ নাও ( নিশাংক মিলন )

medusar nao

আৰু তাৰপিছত আমি ওভতি আহিছিলোঁ
হাতে হাতে নিৰাভৰণ নৈশব্দ,
নিমখীয়া জোনাকৰ তলেৰে উটি আহিছিল
কৰুণ কাঠৰ নাওবোৰ,
অকলশৰীয়া যাতনাৰ পাৰত য’ত
আমাৰ নিৰন্ন আঙুলিয়ে তুলি লৈছিল
তেওঁলোকৰ কান্দোনৰ খোলাবোৰ।

গোট মাৰি অহা কোনো নিৰ্জনতাৰ
দৰে আছিল ঢৌবোৰ। স্বপ্নহীন মাছবোৰৰ
চকুত ঠেকা খাই যি তিতি আছিল বালিৰ
হালধীয়া নিদ্ৰাত।
আৰু ৰ’দৰ বাবে সেই প্ৰতিটো
দিনৰ নাভিত আমি যে ৰুই থৈছিলোঁ
আমাৰ শবোৰ
আৰু হাতবোৰ অনিদ্ৰাৰ বালিচৰত,
শাওলগা বুকুৰ মাটিত য’ত গজিছিল
ঘন শূন্যতাৰ অৰণ্য;

ওখ আন্ধাৰবোৰৰ অনিচ্ছাৰ গভীৰত
সোঁতবোৰ যিদিনা তিতিছিল
ডিঙিলৈকে তিয়াই আমাৰ জিভাৰ দুপাৰ,
আমি বগাই গৈছিলোঁ এটা দুঃস্বপ্নৰ পৰা
আন এটা দুঃস্বপ্নৰ শেষহীন কাৰুণ্যলৈ।
শীতে বিন্ধি যোৱা শামুকবোৰৰ দৰে আছিল
জয়াল নাওবোৰৰ আৰ্তি
জঙ্ঘাত যাৰ লাগি আছিল সমুদ্ৰৰ নখ।

সেই ঢুকি নোপোৱা পাৰবোৰ
যি হয়তো মৰি গৈছিল
আমাৰ পিয়াহৰ আদিম পাৰত,
যি হয়তো ৰিণি ৰিণি জ্বলি আছিল
আমাৰ জঠৰ হাঁড়বোৰৰ ভগ্নস্তুপত,
তাৰ কান্দোনৰ ঠিক তলতে আমি পুতি থৈছিলোঁ
তেওঁলোকৰ নিদ্ৰাৰ পৰা ঘূৰি অহা সকলো চকুলো।

ঢৌবোৰৰ ক্লান্তিয়ে তুলি লৈছিল
আমাৰ ওঁঠৰ অন্ধ জোন
লুণীয়া চকুবোৰত যি ডুব গৈ আছিল
এটা প্ৰাচীন কুঁৱাৰ অতল পূৰ্ণিমাত।
আৰু বঠাৰ শেতা যন্ত্ৰণা
কোঁচ খাই পৰি আছিল সিদিনা
নিকৰুণ কোনো ৰাতিৰ নাৱত,
যাৰ ইচ্ছাৰ তলেৰে আহোতে
পিয়াহে বিন্ধিছিল আমাৰ আঙুলিৰ জোনাক।

তাৰপিছত শেলুৱৈবোৰৰ কোনো
উৱলি যোৱা স্বপ্নত আমি ওপঙি উঠিছিলোঁ
প্ৰাচীন কোনো জীৱাস্মৰ দৰে।
অনুতাপৰ দৰে য’লৈ বৈ আহিছিল
দগ্ধ ঋতুৰ চৰাইবোৰ,

আৰু সিহঁতৰ ডেউকাৰ ছাইৰঙী যন্ত্ৰণাত
সেই শোকৰ নিৰ্মমতা-
শিলত খুন্দিয়াই ঘূৰি অহা আমি বা
কোন ভীক্ষুকৰ বিফল প্ৰাৰ্থনা??

***********************

(১৮১৬ চনৰ ঘটনা, ফ্ৰান্সৰ মেডুচা নামৰ যুদ্ধজাহাজখনে Mauritania বন্দৰৰ পৰা যাত্ৰা আৰম্ভ কৰে। কিন্তু ৩ দিন পিছতে জাহাজখন দুৰ্ঘটনাগ্ৰস্থ হোৱাত প্ৰায় ১৪৭ চন যাত্ৰীয়ে কাঠৰ এখন সাধাৰণ ভুৰ সাজি প্ৰাণ ৰক্ষা কৰাৰ চেষ্টা কৰে। ভুৰখনত থকা বিস্কুটৰ টিনকেইটা প্ৰথম দিনাই শেষ হয়, খোৱাপানীৰ বটলসমূহো টনা-আজোৰাত নষ্ট হৈ পৰে। ইয়াৰ পিছতহে আচল বিভীষিকা আৰম্ভ হয়। ভোকে-পিয়াহে জৰ্জৰ মানুহখিনি যেন ক্ৰমাৎ পশুলৈ ৰূপান্তৰিত হ’ব ধৰে। নিজৰ মাজতে কাজিয়া আৰম্ভ হয় আৰু ভোকৰ আতিশায্যত বাচি থকা কেইজনে মৃত্যু হোৱা সমূহৰ মৃতদেহ ভক্ষণ কৰা আৰম্ভ কৰে। অকল সেয়াই নহয় আৰু দুৰ্বল তথা ৰোগী কেইজনকো হত্যা কৰি ভক্ষণ কৰা হয় তথা সমুদ্ৰত নিক্ষেপ কৰা হয়। অৱশেষত ১৩ দিনত দিনা উদ্ধাৰ কৰা সময়ত ভুৰখনৰ ১৪৭ যাত্ৰীৰ মাত্ৰ ১৫ জনহে বাচি থাকে। এই লোমহৰ্ষক ঘটনাৰ আধাৰত বিখ্যাত ফৰাচী চিত্ৰকৰ Theodore Garicault এ ‘Raft of Medusa’ নামৰ কালজয়ী পেইণ্টিংখন সৃষ্টি কৰে।)

*****************************

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Don`t copy text!