কাণখোৱা শ্ৰীধৰ কন্দলি (সংগ্ৰহ বৰ্ণালী হাজৰিকা)
|| কাণখোৱা…..|| শ্ৰীধৰ কন্দলি বিৰচিত ||
শ্ৰী শ্ৰী কৃষ্ণায় নমঃ |
|| কাণখোৱা ||
শ্ৰী কৃষ্ণায় যাদৱেন্দ্ৰায় জ্ঞানমুদ্ৰায় যোগিনে |
নাথায় ৰুক্মিণীশায় নমো বেদান্তবেদিনে ||
ঘোষা
ঘুমটি যায়োৰে , অৰে কানাই , হুৰে কাণখোৱা আসে |
সকল শিশুৰ কাণখাই খাই , আসয় তোমাৰ পাশে ||
পদ
মাৱৰ বচন শুনি পাশ চাপি
হাসিয়া বোলে কানাই |
কেনেকুৱা গোটে কান খাই ফুৰে
চিনোৱা হাৰলি আই ||
তাৰ নাম শুনি ঘুমটি নাসয়
ডৰে কাম্পে মোৰ বুক |
দেখিলে লৱড়ি পলাইবাক পাৰি
সত্বৰে চিনোৱা মোক ||
অনাদি স্বৰূপে জগত স্ৰজিলো
চৰাচৰ ভেদ কৰি |
সমস্তে জগত প্ৰতিপাল কৰি
আত্মাৰূপে আছো ধৰি ||
ব্ৰহ্মা মহেশ্বৰ আদি কৰি যত
সমস্তে মোৰ স্ৰজনা |
মই নাজানিলো সিটো কাণখোৱা
স্ৰজিলেক কোন জনা ||
বিষ্ণুৰূপে মই বৈকুণ্ঠৰ হন্তে
চড়িয়া গৰুড় স্কন্ধে |
সমস্তে জগত বিচাৰি চাহিলো
ফুৰিয়া আতি প্ৰৱন্ধে ||
স্বৰগী নৰকী দুৰ্জ্জন মহন্ত
বিচাৰি ফুৰিলো পাচে |
সিয়োকালে মই লাগ নপাইলোহো
কাণখোৱা কৈত আছে ||
প্ৰথমতে মই অৱতাৰ ভৈলো
দিব্য মত্স্যৰূপ ধৰি |
চাৰিয়ো বেদক পাতালৰ হন্তে
আনিলো সঙ্গে উদ্ধাৰি ||
পাচে সেহি ঠাই বঢ়াই মত্স্য কায়
যুড়িলো সাগৰ তীৰ |
সিয়ো কালে মই লাগ নপাইলোহো
কাণখোৱা কেন বীৰ ||
কূৰ্ম্মৰূপে মই মন্দৰ ধৰিলো
সাগৰ মথিবে লাগি |
যত জলচৰ খলকি সাগৰ
সমস্তে পলাইল ভাগি ||
কালকূট বিষ উচ্চৈঃশ্ৰৱা হয়
লক্ষ্মীয়ো বজাইল পাচে |
সিয়ো কালে মই লাগ নাপাইলোহো
কাণখোৱা কৈত আছে ||
বৰাহ স্বৰূপে পৃথিৱী উদ্ধাৰি
আনিলো দন্তৰ আগে |
হিৰণাক্ষ্য নামে বীৰক বধিলো
যুদ্ধ কৰি বড় ৰাগে ||
মোৰ ভয়ে যত অসুৰ পলাইল
কম্পি গৈলা ত্ৰিজগত |
সিয়ো কালে মই লাগ নাপাইলোহো
কাণখোৱা কেন মত ||
স্ফটিকৰ স্তম্ভে বাজ ভৈলো পুনু
নৰসিংহ ৰূপ ধৰি |
হিৰণ্যকশিপু বীৰক বধিলো
নখ অগ্ৰে হিয়া ছিড়ি ||
জঁটাৰ ছাটত মেঘ উৰুৱাইলো
মেদিনী কম্পাইলো বলে |
সিয়ো কালে মই লাগ নাপাইলোহো
কাণখোৱা কাক বোলে ||
বামন স্বৰূপে দেৱ কাৰ্য্য সাধি
বলিক ছলিবে গৈলো |
দান লওঁ বুলি তিনি পদ ভূমি
ত্ৰৈলোক্য যুড়িয়া লৈলো ||
উপায় কৰিয়া বলিক ছলিয়া
পঠাইলো পাচে পাতালে |
কাণখোৱা নামে বীৰগোট আছে
নুশুনিলো সিয়ো কালে ||
পৰ্শুৰাম ৰূপে তিনি সাত বাৰ
পৃথিৱী পৰ্যাট্য ফুৰি |
ক্ষত্ৰিয়ক কাটি নিক্ষত্ৰিয় কৈলো
হাতত কুঠাৰ ধৰি ||
ক্ষত্ৰিয়ৰ নাম নথৈলো সংগ্ৰাম
কাটিলো পেটৰ চৱা |
সিয়ো কালে মই লাগ নাপাইলোহো
কাণখোৱা কেনেকুৱা ||
ৰামৰূপে মই সীতাৰ নিমিত্তে
সাগৰ ভৈলোহো পাৰ |
সবংশে ৰাৱণ ৰাক্ষস বধিলো
খণ্ডিলো ভূমিৰ ভাৰ ||
দেৱাসুৰ নৰ ভালুক বানৰ
সবে আইল মোৰ কাছে |
লংকা নগৰীত কাণে নুশুনিলো
কাণখোৱা কৈত আছে ||
হলীৰাম ৰূপে লাংগল ধৰিলো
সম কৰি খাল বাম |
সমস্তে পৃথিৱী বাই বাটি থৈলো
লৈলো হলধৰ নাম ||
সিয়ো কালে মই লাগ নপাইলোহো
আবে মনে মনে গুণো |
কাণখোৱা নামে বীৰ গোট আছে
আজি তযু মুখে শুনো ||
আসিয়া ইবাৰ কৃষ্ণ অৱতাৰ
হুয়া আছো তযু ঘৰে |
কাণখোৱা নাম শুনি মোৰ গাৱ
থৰথৰি কাম্পে ডৰে ||
ঘুমটিৰ ছলে নিচুকিয়া মই
চক্ষু মেলি আছো চাই |
কেনেকুৱা গোটে কাণ খাই ফুৰে
চিনায়োক মোক আই ||
কৃষ্ণৰ বচন শুনিয়ো যশোদা
তয় হুয়া ৰহি আছে |
একোৱে উত্তৰ দিবাক নপাৰি
হাসি মাতিলন্ত পাচে ||
মিছা সে বুলিয়া মুখে স্তন দিয়া
কৃষ্ণক সাৱটি ধৰি |
শ্ৰীধৰ কন্দলি কহে কৃষ্ণ কেলি
ডাকি বোলা হৰি হৰি ||
ঘোষা
উঠা উঠা হৰি, এ চান্দবয়ন, অ’ হৰি পদ্মনয়ন |
পুহাইল নিশি, মেলা ধেনুগণ , উঠা উঠা হৰি এ’
পদ
একদিনা প্ৰতি ভকত-বত্সল
কৃপাময় দেৱ হৰি |
ৰজনী প্ৰভাতে শুতিয়া আছন্ত
মিছা অপমান কৰি ||
সেহি সময়ত গোপ শিশু যত
আসি বোলে যশোদাক |
খেড়ি খেলাইবাক লাগয় সুন্দৰ
সত্বৰে কৃষ্ণক ডাক ||
শুনিয়া তেখনে নন্দৰ ঘৰিণী
কৃষ্ণক ডাকিবে লৈলা |
এত নিদ্ৰা কৰ কিসৰ ভাগৰ
আদিত্য উদয় ভৈলা ||
উঠিয়ো কৃষ্ণাই হাৰলি বোপাই
ৰোষ-তাপ ত্যাজি মনে |
পুহাইল ৰজনী উঠ যদুমণি
বুলি ডাকে শিশুগণে ||
যশোদাৰ বাণী শুনি চক্ৰপাণি
বোলন্ত নামাতা মাৱ |
তোমাৰ আতাই বোপাই বোলন্তে
নুজুৰাই মোৰ গাৱ ||
দিন চাৰি পাঞ্চ নুঠবো নখাইবো
নযাইবো গোৰক্ষ স্থান |
দুৰ্যশ কলঙ্ক দুঃখ সুমৰন্তে
নসহে মোৰ পৰাণ ||
মই নাৰায়ণ জগত কাৰণ
তুমি গোৱালৰ জীয় |
তথাপি তোমাক দেখন্তে ডৰত
উৰি যায় মোৰ জীৱ ||
যত খাও দাওঁ তভো শুখাই যাওঁ
নাহি মোৰ উদগতি |
হাত মুষ্টি যেন কঙ্কাল খানি যে
বান্ধত ছিণ্ডিল আতি ||
নিজৰূপে মই অনন্ত ব্ৰহ্মাণ্ড
স্ৰজি আছোঁ লীলা কৰি |
সমস্তে জগত প্ৰতিপাল কৰি
আত্মাৰূপে আছোঁ ধৰি ||
ব্ৰহ্মা আদি কৰি যত চৰাচৰ
মোকে সেৱা কৰি যাই |
তোৰ ঘৰে আসি গৰু চাৰি ফুৰো
কৰকৰা ভাত খাই ||
নাৰায়ণ ৰূপে অনন্ত শয্যাত
জলত কৰি শয়ন |
নাভি পদ্ম হন্তে ব্ৰহ্মা ওপজাইলো
স্ৰজিলো তিনি ভুৱন ||
বেদক পঢ়াইলো তত্ত্ব জ্ঞান কৈলো
অজ্ঞান কৰিলো দূৰ |
তোহোৰ ঘৰত যতেক ঐশ্বৰ্য্য
সবে ভৈল মষিমুৰ ||
হংস ৰূপে মই স্বৰ্গক কম্পাইলো
ব্ৰহ্মাৰ সভাত ৰৈলো |
মুনি সমস্তৰ সংশয় ছেদিলো
আত্ম তত্ত্ব জ্ঞান কৈলো ||
মুনি সিদ্ধসবে সাদৰিলে মোক
প্ৰণামিলা সৃষ্টি কৰে |
আবে আসি মই কৰাতৰ কাজী
নভৈলো তোহোৰ ঘৰে ||
ব্যাস ৰূপে মই চাৰিয়ো বেদৰ
কৰিলোহো শাখা-ভেদ |
জ্ঞান কৰ্ম্ম ভক্তি প্ৰবৃত্তি নিবৃত্তি
দিলো সবে পৰিচ্ছেদ ||
বেদৰ ৰহস্য ভাগৱত ধৰ্ম্ম
নিবন্ধিয়া থৈলো পুনু |
মূৰ্খতো অধিক কৰি আবে তুমি
মোক বোলা জড় কানু ||
অসুৰৰ ভয়ে পূৰ্ব্বে দেৱগণে
চিন্তিলে গৈয়া আমাক |
চতুৰ্ভূজ ৰূপে আসি তাৱক্ষণে
দেখা দিলো তাসম্বাক ||
মোৰ ৰূপ দেখি চমক লাগিল
ত্ৰিদশে পৰিল ঢলি |
আবে তুমি মোক বিগুটিয়া মাতা
কলিয়া কলিয়া বুলি ||
মোহিনী স্বৰূপে সাগৰ মথিলো
আসিল লক্ষ্মী বজাই |
ব্ৰহ্মাদিক ত্যাজি মোক ভজিলেক
হৃদয়ত দিলো ঠাই ||
হেন লক্ষ্মীপতি আসি তোৰঘৰে
কাল গুণি আছো ৰই |
ধান্য মুঠি দিয়া ফল কিনি খাওঁ
তাহাত মৰিলি ডেই ||
তাত অনন্তৰে ধন্বন্তৰী ৰূপে
অমৃতৰ ঘঁট ধৰি |
সাগৰৰ হন্তে বাজ ভৈলো মই
জগত প্ৰখ্যাত কৰি ||
মোহিনী স্বৰূপে অমৃত পিয়াইলো
সাধিলো দেৱৰ কাম |
তোৰ ঘৰে আসি বৰ যশ পাইলো
লৈলো দধি চোৰ নাম ||
কপিল স্বৰূপে কৰ্দ্দমৰ ঘৰে
হুয়া মই অৱতাৰ |
দেৱহুতি নামে মাতৃক তাৰিলো
কহিয়া তত্ত্ব বিচাৰ ||
আবে আসে মই তযু ঘৰে আছোঁ
দেহাক কৰি স্বচ্ছন্দ |
আছোক আমাত জ্ঞান সুৰি লৈবা
দিনে ৰাতি কৰা দ্বন্দ্ব ||
বামন স্বৰূপে বলিক ছলিলো
বিশ্বৰূপ দৰশাইলো |
চৰণৰ নখে কটাহ ফুটাইলো
গঙ্গাক আনি নমাইলো ||
সেহি পদ জল শিৰত ধৰিল
মহেশে বাটত পাই |
আবে তুমি মোক বিগুটিয়া মাতা
দিয়া মাটি খোৱা দায় ||
হৰি অৱতাৰে গজেন্দ্ৰক মই
মুকুতি পদক দিলো |
যজ্ঞ ৰূপে মই স্বৰ্গক চলিয়া
আপুনি উপেন্দ্ৰ ভৈলো ||
পৃথু অৱতাৰে সাত পৃথিৱীৰ
ভৈলোহো এক নৃপতি |
বাপেৰ কালৰ পুত্ৰ পাইলি মোক
মাতস তই বিগুটি ||
দুষ্কৰ তপক আচৰিলো মই
ঋষভ স্বৰূপ হুই |
দত্তাত্ৰেয় নামে যদু নৃপতিক
নিস্তাৰিলো জ্ঞান কই ||
জীৱন্তে ধ্ৰুবক থাপিলো স্বৰ্গত
এক দিৱ্য ৰূপ ধৰি |
গোৱালৰ জীয় হুয়া তুমি মোক
কৰাহা এত চাতুৰী ||
নাৰায়ণ ৰূপে ভাগৱত ধৰ্ম
কৰিলো মই বিদিত |
নৰ নাৰায়ণ ৰূপে তপ কৰি
জগতৰে চিন্তো হিত ||
আনো যত মোৰ মহিমা আছয়
কহিবাক লাগে কিক |
মই হেন পুত্ৰৰ মাৱ বোলাইবাক
তোমাৰ আছোক ধিক ||
কিছু কিছু কৰি দেখিয়া আছাহা
তথাপি কৰা আক্ৰোশ |
এক ক্ষণিতেকে সুৰুতি উৰাইবো
নথাকোক মোৰ দোষ ||
কাঠ বাঁজী বুলি জগতে হাসয়
দেখিয়ো সুঁমৰে হৰি |
মই আসি তোৰ ঘৰে পুত্ৰ ভৈলো
সিটো দুঃখ দূৰ কৰি ||
তথাপি আমাৰ স্নেহ নজানস
নকৰ মোত বিশ্বাস |
আগে যে আছিলি তেনয় কৰিবো
দিন চাৰি বাট চাস ||
মোহোৰ মুখত লাজ লাগে বড়
তোমাৰ গুণ কহন্তে |
দুই ওষ্ঠ ফাটি তেজ বৈ যায়
বাঁশৰ বাংশী বজান্তে ||
ছৰতি সোণাৰে বাংশী গঢ়াই নেদা
ৰাজ পটেশ্বৰী হুই |
গাঁতত পোটন্তে পেটাৰি বান্ধন্তে
ধনত লাগিবে জুই ||
গৰু ঝাকক লাগি অন্ন দি পঠাস
সিয়ো হোৱে এক মুণ্ঠি |
এক গ্ৰাস খাইলে আউৰ গ্ৰাস নাটে
যাওঁ আধা পেটী উঠি ||
গৰু আগুৰন্তে ধাতু যায় মোৰ
কণ্টক বনৰ সান্ধি |
চৌপৰ দিনটো লৱড়িয়া ফুৰো
নটুৱা-টনাক পিন্ধি ||
কুটকুৰা চুলি পৰে গৰু ধূলি
কুকুহা পড়িয়া যাই |
গোটা গুটি কৰি জণ্টা বান্ধিলেক
তৈলে মাথা দেখা নাই ||
কথাক কহন্তে ক্ৰন্দন আসয়
যত অপমান পাওঁ |
যেবে হওঁ মই সি বাপৰ পুত্ৰ
তোক তেৱে কন্দুৱাওঁ ||
কংস মামা মোৰ সাৰথি আছয়
আমাক নিব মতাই |
ইটো অপমান সকলে শুজিবো
মথুৰা পুৰীক যাই ||
দৈৱকী আইত মোৰ বৰ বুলি
থাকিবো তাহান পাশ |
আমাক দেখিবে লাগিয়া তোমাৰ
হৈবে বৰ হাবিয়াস ||
কৃষ্ণৰ বচন শুনিয়ো যশোদা
পুনু মাতে পাশ চাপি |
এত হাবিয়াস মোৰ মাথা খাস
নাকান্দিবা মোৰ বাপী ||
মই অভাগীৰ ইবাৰ দোষক
মৰশিয়ো বনমালী |
আন কাল যদি দোষ দেখা মোৰ
পাৰিবাহা মোক গালি ||
মাৱৰ কাৰুণ্য বচন শুনিয়া
সন্তোষিত ভৈল মন |
এক ডেৱে গৈয়া কোলাত চড়িয়া
পিবাক লাগিয়া স্তন ||
পৰম আনন্দে থাকিলন্ত কৃষ্ণ
চাৰু দন্ত দৰশাই |
ব্ৰহ্মাণ্ডৰ সুখে থাকিল যশোদা
কৃষ্ণৰ বন্দন চাই ||
শুনা সভাসদ হুয়া নিশৱদ
শিশু গোবিন্দৰ কেলি |
কৃষ্ণৰ অৰুণ চৰণ পঙ্কজ
কৰিবা মনে সেৱলি ||
শ্ৰীধৰ কন্দলি কহে কৃষ্ণ কেলি
কৃষ্ণৰ ভকতি কাম |
গুচোক দুৰ্গতি মিলোক মুকুতি
পূৰ্ণ হৌক মনস্কাম ||
কৃষ্ণৰ চৰিত্ৰ সাক্ষাতে অমৃত
পিয়ো আক কৰ্ণ ভৰি |
খণ্ডিবে আপদ মিলিবে সম্পদ
ডাকি বোলা হৰি হৰি ||
|| সমাপ্ত ||
(সংগ্রহ : বর্ণালী হাজৰিকা)
